Kulisy powstania systemu ePłatności.

Za kulisami ePłatności – rozmowa z twórcami usługi 

 

Jak powstał system ePłatności? Kto za nim stoi i jakie wyzwania towarzyszyły jego wdrożeniu? W tym wywiadzie przedstawiamy kulisy budowy jednej z kluczowych usług cyfrowych dla obywateli – oczami zespołów zarządczych i technicznych. 

 

Perspektywa strategiczna – rozmowa z Karoliną Matysiak – Dyrektorem Departamentu Platform Cyfrowych w Centralnym Ośrodku Informatyki 

 

Skąd wziął się pomysł na stworzenie usługi ePłatności? 

 

– Pomysł na ePłatności powstał w ramach cyfryzacji usług publicznych, aby ułatwić obywatelom regulowanie zobowiązań urzędowych elektronicznie w jednym miejscu – zarówno w aplikacji, jak i przeglądarce mObywatel. 

 

Jakie były główne cele i założenia projektu na etapie koncepcyjnym?  

 

– Głównym celem było uproszczenie i usprawnienie płatności administracyjnych, zapewnienie wygody i bezpieczeństwa, a także integracja z istniejącą infrastrukturą cyfrową państwa. 

 

Czy inspirowali się Państwo rozwiązaniami z innych krajów? 

 

– Inspiracje pochodziły z potrzeby modernizacji systemów płatności publicznych, także w oparciu o doświadczenia międzynarodowe. 

 

Jak wyglądał proces planowania wdrożenia – od pomysłu do pierwszych testów? 

 

– Proces planowania obejmował współpracę Ministerstwa Cyfryzacji, Centralnego Ośrodka Informatyki z udziałem urzędów i partnerów biznesowych, jak np. Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) czy Polski Standard Płatności (BLIK). 

 

Jakie instytucje i zespoły były zaangażowane w projekt? 

 

– W projekt zaangażowane były zespoły administracji publicznej, zespoły IT, partnerzy finansowi oraz podmioty odpowiedzialne za bezpieczeństwo cyfrowe. 

 

Jakie były największe wyzwania organizacyjne? 

 

– Największymi wyzwaniami były integracja z różnorodnymi systemami urzędowymi oraz zapewnienie bezpieczeństwa i zgodności z przepisami. 

 

Jak wyglądał wybór urzędów do programu pilotażowego? 

 

– Od samego początku budowy rozwiązania, ściśle współpracowaliśmy z urzędami, aby spełniało ono oczekiwania zarówno obywateli, jak i samych instytucji. W trakcie pogłębionej współpracy urzędy same zgłosiły chęć udziału w pilotażu, co potwierdza ich zaangażowanie i zaufanie do proponowanego rozwiązania. Wśród urzędów testujących usługę znalazł się m.in. urząd w: Poznaniu, Bydgoszczy, Złotoryi czy Dąbrowie Górniczej. 

 

Jakie były reakcje pierwszych użytkowników – zarówno urzędników, jak i obywateli? 

 

– Reakcje były bardzo pozytywne – obywatele docenili wygodę i szybkość, a urzędnicy automatyzację, która znacząco usprawnia ich pracę i redukuje błędy. Sukces pilotażu opierał się na kilku kluczowych elementach: dogłębnym zrozumieniu potrzeb obywateli i urzędników, zapewnieniu bezpieczeństwa transakcji oraz wykorzystaniu popularnej i zaufanej aplikacji mObywatel.  

 

Jakie lekcje wynieśli Państwo z tego projektu? 

 

– Praca przy projekcie pokazała, że należy ciągle udoskonalać funkcjonalności usługi. Ponadto, aby usługa cały czas cieszyła się dużym powodzeniem, konieczna jest dobra współpraca między instytucjami oraz partnerami technologicznymi. 

 

Jakie są plany rozwoju ePłatności w najbliższych latach? 

 

– Planujemy wdrożyć kolejne gminy, z całej Polski, do pilotażu usługi. ePłatności docelowo będą również zintegrowane z e-usługami. Cały czas pracujemy nad nowymi funkcjami np. portfelami cyfrowymi: Apple Pay, Google Pay.  

 

 

 

Perspektywa techniczna – rozmowa z Beatą Bednarek – Starszym Kierownikiem Projektu 

 

Jak wyglądał proces przekładania założeń biznesowych na wymagania techniczne? 

 

– Proces tłumaczenia założeń biznesowych na wymagania techniczne opierał się na ścisłej współpracy zespołu projektowego z urzędami i interesariuszami. Na podstawie zebranych celów biznesowych i potrzeb użytkowników powstała szczegółowa dokumentacja API. 

 

Jakie technologie i architektura zostały wybrane i dlaczego? 

 

– Wybrano architekturę umożliwiającą integrację z systemami urzędowymi i zapewniającą skalowalność.  Priorytetem było bezpieczeństwo oraz zgodność z RODO i KRI. 

 

Jakie były największe wyzwania techniczne podczas budowy systemu? 

 

– Największym wyzwaniem była integracja z różnorodnymi systemami urzędowymi, które oparte są na różnych technologiach i standardach – przy zachowaniu najwyższego poziomu bezpieczeństwa przesyłanych danych. 

 

Czy były momenty kryzysowe lub przełomowe decyzje technologiczne? 

 

– Wyzwaniem okazała się integracja z różnorodnymi systemami urzędów. Wiele z nich wymagało indywidualnego podejścia. W trakcie prac nad usługą dopracowaliśmy m.in. mechanizmy blokowania płatności co przełożyło się na zablokowanie częściowych opłat przez wielu płatników.  Kluczowe było odpowiednie przygotowanie systemu na stale rosnącą liczbę danych i skalowanie.  

 

Jak zapewniono bezpieczeństwo i zgodność z przepisami (np. RODO, KRI)? 

 

– Zadbano o zgodność z restrykcyjnymi regulacjami prawnymi i nawiązano współpracę z Polskim Standardem Płatności. 

 

Jak wyglądał proces testowania usługi – zarówno wewnętrznie, jak i z udziałem użytkowników? 

 

– Testy obejmowały fazę wewnętrzną, jak i pilotaż z udziałem użytkowników w wybranych urzędach. 

 

Jakie narzędzia i metody zostały użyte do monitorowania działania systemu po wdrożeniu? 

 

– System monitorowany jest za pomocą narzędzi do kontroli działania i automatycznego raportowania błędów. 

 

Jak wyglądała współpraca z zespołami UX/UI, analitykami i urzędami? 

 

– Potrzeby urzędów i obywateli były dla nas najważniejsze. W związku z tym, kluczowa stała się współpraca zespołów UX/UI oraz zespołu analityków z urzędami. Dzięki wymianie spostrzeżeń, potrzeby każdej ze stron zostały skutecznie przełożone na konkretne wymagania funkcjonalne.  Wspólna praca przełożyła się na intuicyjność i przejrzystość usługi.  

 

Czy system był projektowany z myślą o skalowalności i łatwej rozbudowie? 

 

– Tak – od początku zakładano możliwość rozbudowy funkcjonalności oraz zwiększenia zasięgu usługi.  

 

Od pomysłu do codzienności – podsumowanie drogi ePłatności 

 

Usługa ePłatności to przykład, jak nowoczesna technologia może wpłynąć na poprawę komfortu codziennego życia obywateli, jednocześnie podnosząc efektywność działań administracji publicznej. Sukces tego projektu nie był dziełem przypadku, lecz wynikiem ścisłej współpracy między instytucjami, zespołami technicznymi i użytkownikami. Przemyślana strategia, zaangażowanie oraz otwartość na innowacje to fundamenty, które wpływają na ciągły rozwój usługi ePłatności. Sprawiają, że może się ona ciągle rozwijać, stawać się jeszcze bardziej kompleksowa i dostępna dla każdego.   

To nie tylko krok ku cyfrowej Polsce. To dowód na to, że zrozumienie potrzeb obywateli może zaowocować rozwiązaniami, które faktycznie działają. Przyszłość płatności administracyjnych już tu jest i na szczęście, działa sprawnie.